Szpotawość kolan to stan rzeczy w jakiej staw kolanowy ustawia się do boku- do zewnętrznej strony. W przypadku gdy szpotawość tyczy się obu nóg będą one układały się w specyficzny sposób.
Co się dzieje podczas gdy kolano będzie szpotawe ?
W prawidłowych warunkach kość udowa porusza się względem kości podudzia (piszczelowa i strzałkowa) zachowując poprawne położenie. Jakość owego ślizgu będzie dobra bo kolano jest stabilizowane:
od bocznej strony przy użyciu:
-więzadła poboczne kolana,
-ścięgna mięśni bignących tym rejonem np. napinacza powięzi szerokiej,
-łąkotkę boczną, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące,
od strony wewnętrznej z kolei stabilizację gwarantują:
-więzadła poboczne przyśrodkowe,
-ścięgna mięśni podążających tym rejonem np. przywodziciele,
-łąkotka przyśrodkowa, która to jak klin wetknięta jest w kolano,
-lokalne mięśnie stabilizujące.

Właściwe ustawienie kości wobec siebie zdaje się być nadrzędne do pracy powyżej przedłożonych struktur. Jeżeli natomiast kolano ucieka do boku (szpotawość) zaburza to ułożenie łąkotki bocznej, która nie ślizga się prawidłowo, napięcie torebki stawowej jak i również więzadeł od strony bocznej, nieprzyjaźnie wpływa na funkcjonowanie mięśni biegnących w tym obszarze.
Szpara stawowa kolana się poszerza a sam staw traci swoją stabilność i jawi się być z większym natężeniem skłonny na kontuzję polegającą na „ucieknięciu kolana do boku”, grozi to naciągnięciem więzadeł pobocznych czy też chociaż urazie łąkotki.
Warto dodać, iż jeśli szpara stawowa po stronie zewnętrznej zostaje poszerzona, to po drugiej stronie- najprawdopodobniej dojdzie do zmniejszenia szpary stawowej, a co za tym idzie do większej kompresji na łąkotkę przyśrodkową- ów sytuacja powiększa ryzyko urazu łąkotki przyśrodkowej !

Ale dlaczego kolano jest szpotawe ?
To naczelne pytanie jakie to powinno się sobie postawić zanim przystąpimy do leczenia.
Przyczyn może istnieć wiele- niewłaściwe położenie kości względem siebie, poluzowanie aparatu więzadłowego w kolanie, niewłaściwe ustawienie miednicy, czy choćby niewłaściwe ustawienie stawu skokowego.

Z różnych czynników kość udowa jest w stanie się zrotować względem kości podudzia osłabiając zewnętrzną część stawu.
Co z tym zrobić ?
Aby wziąć się za rehabilitację takiego gatunku dolegliwości wypada w 1-szej kolejności wyszukać przyczynę tego stanu rzeczy. By to zrobić jesteśmy w stanie zrealizować:
-testy więzadeł kolana- by skontrolować czy jest przyzwoicie stabilizowane,
-testy mięśniowe- ażeby zbadać czy napięcie mięśni jest właściwe,
- testy łąkotek- żeby ustalić czy pracują należycie i są dobrze ustabilizowane,
-należy sprawdzić ustawienie i zakresy ruchu stopy- jej niewłaściwe ułożenie może wywoływać skręcenie podudzia względem kości udowej,
-wypada ocenić położenie miednicy i zakresy ruchu stawu biodrowego- nieprawidłowości w tym rejonie posiadają możliwość wywoływać skręcenie kości udowej wobec kości podudzia.

Po pierwsze skrupulatne testowanie.
Wówczas gdy już zobaczymy, że coś wydaje się być nie tak, że kolano naszego dziecka ucieka, ustawia się niewłaściwie, lub dziecko skarży się na ból postanawiamy zapisać się się do specjalisty- tylko do jakiego ? Większa część rodziców udaje się do lekarza pierwszego kontaktu, choć ten rzadko kiedy bywa biegły w ortopedii czy rehabilitacji. Wobec tego też wystawia skierowanie do lekarza ortopedy, który to ma ocenić i zdiagnozować problem. Tu w większości przypadków jawi się pierwsze zaskoczenie, albowiem do lekarza specjalisty na ogół oczekuje się w kolejce i to dosyć sporo. Na takiej wizycie lekarz powinien ustalić problem, a, także jego źródło- dlatego, że to jest istotne w procesie fizjoterapii. Powinien sprawdzić postawę dziecka, posprawdzać zakresy ruchu (nie tylko kolan, ale także wszystkich stawów kończyny dolnej i miednicy. Przychodzi zbadać również stabilność poszczególnych stawów a także funkcjonowanie więzadeł. Jeżeli już odbędziemy taką wizytę, lekarz przebada dziecko i odnajdzie problem którym są szpotawe kolana przypuszczalnie wystawi skierowanie na rehabilitację. W takim skierowaniu będzie napisane rozpoznanie: „Kolana szpotawe” i, jakiego rodzaju zabiegi wykonać, na ogół okaże się to: gimnastyka korekcyjna i ewentualnie masaż, oraz fizykoterapia. W tym miejscu rodzi się 1-wszy zgrzyt, bo skoro lekarz bada dziecko, zna przyczynę problemu a dla fizjoterapeuty wystawia tylko i wyłącznie skierowanie na ćwiczenia korekcyjne- to skąd https://redirect.qxa.pl/fizjoterapeuta-sanok ma mieć pojęcie jakie to ćwiczenia ? W końcu typ prowadzonej gimnastyki będzie zależał od tego jakie jest podłoże problemu, czy jest przykurcz w biodrze ? A może mięśnie stabilizujące kolano mają za niskie napięcie i kolano jest niestabilne - wtedy ćwiczenia będą wyglądały zupełnie odmiennie. Zachodzi w takim razie pytanie- czy rehabilitant nie powinien sam przebadać i zdiagnozować dziecka ? A jeśli tak, to po co w tym łańcuchu wstawiać lekarza rodzinnego i ortopedę ?
W czasie ćwiczeń.
Podczas gdy dziecko jest już na rehabilitacji powinniśmy się upewnić, że robi należyte ćwiczenia ! Często bowiem przytrafia się tak, że przez natłok wykonywania zadań i pacjentów robi się taką gimnastykę w grupach. Co więcej, są to grupy mieszane z dziećmi które mają różne schorzenia. Trzeba w takim razie zaryzykować pytanie- czy dziecko które ma szpotawe kolana, ma wykonywać te same ćwiczenia co dziecko z odstającą łopatką ? Z pewnością, że nie. Tego typu przypadki powinni być wykonywane osobno, mieć indywidualnie dopasowane ćwiczenia i wykonywać je pod okiem fizjoterapeuty. Biorąc pod uwagę, że szpotawe kolano może mieć rozmaite przyczyny z całą pewnością jest sens stwierdzić, że 2 osoby mające szpotawe kolana mogą robić różny typ ćwiczeń bo przyczyna ich problemu wydaje się inna !
Co mam zrobić gdy moje dziecko ma szpotawe kolana ?
Z powyższego tekstu możemy wyciągnąć jeden wniosek. Możesz włóczyć się po lekarzach w celu znalezienia poprawnej diagnozy i zlecenia rehabilitacji, albo możesz też udać się do fizjoterapeuty, który przebada, zdiagnozuje i wykona rehabilitację Twojego dziecka.